از سیری شکمی تا گرسنگی سلولی| لبنیات در سفره مردم کم شد
نگرانی از کم شدن «لبنیات» در سفره مردم و کاهش فاجعه‌بار سن پوکی استخوان در کشور| مقامات وزارت بهداشت: برای افزایش سرانه مصرف لبنیات در مردم فکری شود
وزیر بهداشت با تاکید بر لزوم ارتقای فرهنگ مردم در حوزه مصرف لبنیات، گفت: باید مردم را به استفاده از لبنیات تشویق و قوانین و مقررات را هم در این حوزه سهل کنیم.
آفتاب‌‌نیوز :
سید حسن هاشمی در همایش "غذای سالم، لبنیات سالم" در پیامی ویدیویی گفت: امیدوارم که این همایش به ویژه در آغاز پاییز و سال تحصیلی، شروعی باشد تا مردم به مصرف مواد لبنی توجه بیشتری داشته باشند؛ به ویژه برای کودکان و دانش‌آموزان. گر چه همه ایرانیان باید به این موضوع توجه داشته باشند. متاسفانه مصرف سرانه مواد لبنی ما در بین کشورهای جهان و حتی منطقه بسیار پایین است.
به گزارش آفتاب‌‌نیوز؛ وی با بیان این که در این حوزه بیش از 9 هزار واحد صنفی فعال است و بیش از 120 هزار نفر در این حوزه مشغول به کار هستند، اضافه کرد: در عین حال نهایت همکاری میان صنف و وزارت بهداشت وجود دارد و صنف لبنیات نیز جزو صنوف بسیار خوب است. البته در امر رعایت نکات بهداشتی چالش‌هایی را هم داریم که همکاران معاونت اجتماعی و بهداشتی باید آنها را مطرح کنند.
هاشمی با تاکید بر اهمیت توسعه حوزه لبنیات در کشور، گفت: البته این کار تنها بر عهده من نیست و مهم‌ترین کمکی که می‌توانیم انجام دهیم تشویق مردم به استفاده از لبنیات و سهل کردن قوانین و مقررات است تا بتوانیم در این مسیر هم مردم را تشویق کنیم و هم باعث اشتغال‌زایی شویم. بارها تاکید کرده‌ام که می‌توانیم در این حوزه باعث پیشرفت و تولید ثروت شویم.
وی افزود: در عین حال حتما وزارت جهاد کشاورزی، بانک‌های کشور، وزارت اقتصاد و وزارت بازرگانی در حوزه قیمت گذاری‌ها کمک‌های موثری می‌توانند انجام دهند تا بتوان به این بخش که هدف اصلی آن ارتقای سلامت مردم است، کمک کرد. البته دولت، سازمان برنامه و بودجه کشور و مجلس شورای اسلامی هم باید به وزارت آموزش و پرورش و همچنین طبقات ضعیف جامعه از نظر اقتصادی کمک کنند؛ چرا که همه این افراد هم باید از سلامت جسمی برخوردار باشند تا بتوانند برای کشور عنصری مفید محسوب شوند.
وزیر بهداشت در ادامه تاکید کرد: بنابراین باید به ارتقای فرهنگ مردم در حوزه استفاده از مواد لبنی کمک کنیم و در عین حال حتما الزامات بهداشتی را رعایت و مورد نظارت و کنترل قرار دهیم تا بتوانیم مفیدتر از گذشته در خدمت ایرانیان باشیم.
معاون وزیر بهداشت: برای افزایش سرانه مصرف لبنیات در مردم فکری شود
معاون بهداشت وزیر بهداشت نیز با بیان اینکه باید برای افزایش سرانه مصرف لبنیات در کشور که در حال حاضر نگران کننده است، فکری کنیم، گفت: این میزان مصرف در کشور ما که هرم سنی جوانی دارد، خوب نیست.
دکتر علیرضا رئیسی در همایش غذای سالم - لبنیات سالم با بیان اینکه خوشحالم که امروز این همایش برگزار شد، گفت: یک موضوع مهم در این زمینه اهمیت سلامت و به دنبال آن مصرف لبنیات است. اگر یک کشور سرانه مصرف لبنیاتش بالا باشد، قطعا بدانید که در سایر شاخص‌های بهداشتی و فرهنگ سلامت هم در جایگاه خوبی قرار دارند. مانند کشور فنلاند که رتبه نخست مصرف لبنیات را دارد و سرانه مصرفش سالانه به ازای هر فرد ۳۶۵ کیلوگرم است. حال این میزان را با سرانه مصرف کشور خودمان که روزانه کمتر از یک لیوان و بین ۱۳۰ تا ۱۹۰ گرم است، مقایسه کنید که بسیار ناامید کننده است؛ به طوری که در سال سرانه مصرف‌مان برای هر فرد زیر ۷۰ کیلوگرم است.
وی تاکید کرد: بسیاری از مشکلات‌مان در حوزه سلامت مانند پوکی استخوان، وضعیت بهداشت دهان و دندان، کوتاهی قد و ... ناشی از پایین بودن مصرف لبنیات است. باید توجه کرد که مصرف لبنیات در پیشگیری از سرطان دستگاه گوارش، تخمدان، فشار خون، انقباض عضلات و ... موثر است. بنابراین اگر فرهنگ مصرف لبنیات را از کودکی آغاز کرده و تا میانسالی ادامه دهیم، یعنی زندگی سالم‌تری داشته و دیرتر از کار افتاده می‌شویم.
معاون بهداشت وزارت بهداشت با بیان اینکه واقعا مصرف سرانه لبنیات در کشور ما پایین است، گفت: حتما باید برای افزایش سرانه مصرف لبنیات در کشور که در حال حاضر نگران کننده است، فکری کنیم. این میزان مصرف در کشور ما که هرم سنی جوانی دارد، خوب نیست. از طرفی در آیات و احادیث بر مصرف لبنیات توصیه شده است. بنابراین به عنوان کشوری مسلمان نیاز به کار بیشتری در این حوزه داریم. سرانه مصرف لبنیات در هر کشور ارتباط مستقیمی با وضعیت اقتصادی و جی دی پی آن کشور دارد.
رئیسی تاکید کرد: قیمت تمام شده مواد لبنی در عرضه و توزیع باید به گونه‌ای باشد که مردم به این مواد دسترسی داشته باشند.
معاون وزیر بهداشت از تدوین دستورالعملی در حوزه بهداشت مواد لبنی سنتی خبر داد و گفت: برای اولین بار در کشور دستورالعملی با کمک اصناف تدوین شد تا یک ساماندهی در سطح کشور برای مسائل فنی و بهداشتی تولید، عرضه و توزیع مواد لبنی داشته باشیم و این اتفاق افتاد و شاخص‌های تولید، عرضه و توزیع مواد لبنی مورد توجه قرار گرفت.
مدیرکل فرآورده‌های غذایی و آشامیدنی سازمان غذا و دارو ضمن تشریح برخی چالش‌های تغذیه‌ای در کشور مانند کم‌خوری، بیش‌خوری و شیوع بیماری‌های غیرواگیر و کمبود ریزمغذی‌ها، در عین حال از تدوین سند تغذیه برای متمرکز کردن اقدامات در حوزه غذا خبر داد.
کاهش سن پوکی استخوان در کشور
همچنین دکتر وحید مفید با اشاره به شعار روز جهانی غذا، گفت: شعاری که امسال سازمان خواروبار و کشاورزی ملل متحد (فائو) برای روز جهانی غذا اعلام کرده "رفتار یا فعالیت امروز ما آینده ما را می‌سازد، تلاش برای حذف گرسنگی تا سال ۲۰۳۰" است. این شعار به‌گونه‌ای با شرایطی که در حال حاضر در جهان می‌بینیم مرتبط است؛ به‌طوریکه در حال حاضر در بخشی از دنیا افرادی زندگی می‌کنند که حداقل تغذیه را هم ندارند، درحالیکه برخی کشورها از بیش خوری، چاقی و بیماری‌های مرتبط با آن رنج می‌برند و سیستم‌های بهداشتی و درمانی آنها هزینه‌های زیادی را متحمل میشود.
کم‌خوری و بیش‌خوری‌های دردسرساز
وی با تاکید بر لزوم ایجاد تعادل در وضعیت تغذیه‌ای جهان، افزود: در عین حال در ایران هم باید اقداماتی را برای ایجاد این تعادل انجام دهیم؛ چراکه کم‌خوری و بیش‌خوری در کشور ما هم صادق است؛ به‌طوریکه متاسفانه در برخی مناطق کشور علی‌رغم تلاش‌های زیادی که طی چهار دهه انقلاب اسلامی اتفاق افتاده، همچنان مشکل کمبود برخی از ریزمغذی‌ها بویژه برای کودکان وجود دارد. این درحالیست که در بخش‌های بزرگی از جامعه هم با مشکلات چاقی و بیماری‌های ناشی از بیش‌خوری مانند دیابت مواجهیم. همچنین بررسی‌هایمان نشان می‌دهد که در بسیاری از مناطق کشور با مشکل کمبود ویتامین D و آهن مواجهیم که البته با اقداماتی چون غنی‌سازی نان بخشی از این مشکلات مرتفع شده است، اما کماکان به صورت ۱۰۰ درصدی حل نشده‌اند.
مفید با بیان اینکه در این حوزه یک دسته از اقدامات مربوط به دولت و وزارت بهداشت است، ادامه داد: بر همین اساس برخی غنی‌سازی‌ها یا ساماندهی‌ها در حوزه غذا انجام شده است. مهم‌تر از این اقدامات بحث ترویج تغذیه سالم و فرهنگسازی در حوزه غذای سالم برای مردم است؛ به‌طوریکه باید مردم را نسبت به غذایی که می‌خورند، آگاه کنیم. مهم است که خانوارها بدانند که باید چه چیز را چگونه مصرف کنند. در حال حاضر در بسیاری از موارد چه در جمعیت با درآمد پایین و چه در جمعیت با درآمد بالا، عدم آگاهی تغذیه‌ای در مردم باعث شده که رفتار تغذیه‌ای مناسبی نداشته باشند. البته درصد بسیار محدودی هم ممکن است به دلیل مسائل اقتصادی امکان خرید مواد غذایی مغذی را نداشته باشند، اما از یک دهک‌هایی به بالاتر امکان خرید این مواد وجود دارد، اما به دلیل نداشتن اطلاعات و آگاهی مناسب نمی‌توانند بهترین رژیم غذایی را انتخاب کنند.
وی تاکید کرد: البته در کنار اقدامات دولت و وزارت بهداشت، خود مردم هم باید اطلاعات مورد نیازشان را جمع‌آوری کرده و نسبت به تغذیه‌شان حساس باشند. در عین حال مردم باید سبد غذایی را مصرف کنند که مشکلات و نیاز تغذیه‌ای‌شان را رفع کند.
کاهش ۳۰ درصدی نمک در نان
مدیرکل فرآورده‌های غذایی و آشامیدنی سازمان غذا و دارو با اشاره به چالش بیش‌خوری برخی از مواد و عناصر غذایی مانند قند، نمک و چربی، اظهار کرد: وزارت بهداشت اقداماتی را از چند سال گذشته برای مقابله با بیش‌خوری این عناصر غذایی آغاز کرد. باید توجه کرد که بیش‌خوری این عناصر منجر به بیماری‌های غیرواگیری چون بیماری‌های قلبی - عروقی، دیابت و... میشود. بر همین اساس با اقدام وزارت بهداشت در حال حاضر شاهد کاهش بیش از ۳۰ درصدی نمک در نان و کاهش تا حدود ۱۰ درصدی نمک در سایر محصولاتی که به صورت صنعتی تولید می‌شوند، بوده‌ایم. البته بزرگ‌ترین مشکل ما بحث فرهنگ تغذیه است؛ به‌طوریکه در حال حاضر بیشترین میزان نمک مصرفی، نمک سر سفره است که باید حذف شود تا مکمل اقدامات وزارت بهداشت در این حوزه باشد.
اسید چرب ترانس در روغن‌ها به زیر ۲ درصد رسید
مفید ادامه داد: درباره کاهش قند هم اقداماتی را در حوزه صنایع غذایی انجام دادیم که کاهش ۱۰ درصدی میزان قند در محصولات کارخانه‌ای مانند نوشابه‌ها، آبمیوه‌های صنعتی، شیرینی و شکلات را به دنبال داشت. البته باز هم در این زمینه اکنون قندی که مردم به صورت مستقیم مصرف می‌کنند، مشکل‌زا است. در عین حال در زمینه روغن‌ها هم اقداماتی در راستای کاهش اسیدهای چرب اشباع و ترانس انجام شده است. خوشبختانه با اقداماتی که انجام شده میزان اسید چرب ترانس که در گذشته درصد بالایی در روغن‌ها داشت، اکنون به زیر دو درصد کاهش پیدا کرده است. خوشبختانه همکاری خوبی از سوی صنعت در این زمینه انجام شده است.
وی با بیان اینکه فرهنگ مصرف روغن به سمت استفاده از روغن‌های مایع که ترانس و اشباع کمتری دارند، رفته است، گفت: در عین حال میزان اسید چرب اشباع را هم در یکسری از محصولاتی که در ترکیب روغن‌شان از اسیدچرب اشباع استفاده می‌شد، کاهش دادیم. باید توجه کرد که در این حوزه هم نقش مردم بسیار مهم است و باید میزان چربی را متناسب با شرایط سنی، فعالیت و تحرک فیزیکی و سبک زندگی‌شان مصرف کنند. اگر این اقدام انجام شود، از یک سو می‌توانیم سلامت بیشتری داشته باشیم و از سوی دیگر مواد غذایی که می‌خوریم پارامترهای سلامتی‌اش بالاتر است.
مفید با بیان اینکه ایمنی و امنیت غذایی به معنای دسترسی آحاد جامعه به غذای کافی و سالم است، گفت: بنابراین کفایت باید در کنار سلامت باشد. کمااینکه اگر محصولی آلودگی میکروبی یا شیمیایی داشته باشد و از نظر پارامترهای کیفی مناسب نباشد، نه تنها مشکلات تغذیه‌ای را حل نمی‌کند، بلکه می‌تواند منجر به یکسری بیماری‌ها شود.
کم شدن «لبنیات» در سفره مردم
مدیرکل فرآورده‌های غذایی و آشامیدنی سازمان غذا و دارو با تاکید بر اهمیت مناسب بودن سبد غذایی، گفت: به عنوان مثال در حال حاضر سهم لبنیات در سفره مردم کم شده است. برخی بحث قیمت را در این زمینه مطرح می‌کنند. این درحالیست که تمام متخصصین تغذیه می‌گویند که لبنیات اعم از شیر، ماست، پنیر و انواع فراورده‌های لبنی به دلیل ترکیبات مغذی مانند فسفر، کلسیم و... جزء ضروری سبد غذایی مصرفی مردم هستند. در عین حال برخی فرآورده‌ها مانند نوشانه‌ها باید به صورت کنترل‌شده مصرف شوند؛ چراکه مصرف زیاد از حد آنها می‌تواند تبعات داشته باشد. بنابراین باید فرهنگ غذایی اصلاح شود.
مفید با اشاره به عوامل کاهش ریزمغذی‌ها در مردم، اظهار کرد: یکی از عوامل کاهش ریزمغذی‌ها بحث سبک زندگی است. در حال حاضر در بسیاری از مناطق کشور مشکل کمبود ویتامین D داریم که یکی از دلایلش این است که نوع سبک زندگی به‌گونه‌ای است که مردم در محیط‌های بسته قرار دارند و از آفتاب استفاده نمی‌کنند. از طرفی مصرف مواد لبنی که غنی از کلسیم و ویتامین D است، کاهش یافته و در عین حال جایگزین لبنیات محصولاتی چون فست‌فودها شده‌اند که هیچ چیزی در آنها نیست و دچار فقر مواد مغذی هستند.
وی با بیان اینکه افراد با مصرف فست‌فود دچار سیری شکمی می‌شوند، اما سلول‌هایشان همچنان گرسنه‌اند، گفت: منظور از گرسنگی سلولی این است که ویتامین‌های مختلف و آمینواسیدها و... به بدن نمی‌رسد. نهایتا فرد عملا قند و انرژی گرفته و چاق است، اما کمبود ویتامین D، کلیسیم و پوکی استخوان دارد. متاسفانه سن پوکی استخوان در ایران به شدت کاهش پیدا کرده است؛ به‌طوریکه در ایران بویژه در زنان سن پوکی استخوان به دهه چهارم زندگی رسیده است؛ در حالیکه این عدد در کشورهای مترقی‌تر بالای ۶۰ سال است.
وی افزود: ۴۰ سال سن برای پوکی‌استخوان فاجعه است. یعنی بعد از ۴۰ سالگی یک خانم ایرانی هر آن امکان شکستگی‌هایی متعدد دارد. خروجی چنین شرایطی هزینه‌های زیاد برای سیستم بهداشتی و درمانی است که می‌تواند با اصلاح سبک زندگی و اصلاح الگوی تغذیه‌ای حل شود. علاوه بر نقش دولت، خانواده‌ها هم می‌توانند در این موضوع نقش ایفا کنند و الگوی مصرف و سبک زندگی‌شان را اصلاح کنند. مجموعه‌ای از عوامل است که باید کنترل شود. از طرفی رسانه‌های گروهی و صدا و سیما در این زمینه می‌توانند به صورت فعال نقش ایفا کنند. رسانه‌ها باید به صورت مبسوط، شفاف و در عین حال ساده این موراد را با کمک متخصصین برای مردم باز کنند تا مردم تصمیم‌گیر باشند. هرچقدر بیشتر مردم را آگاه کنیم، رفتار تغذیه‌ای‌شان مناسب‌تر میشود. اگر بخواهیم به سمت شعار «فائو»، یعنی رفع هرگونه گرسنگی حرکت کنیم؛ باید برنامه‌ریزی داشته و برای دو نوع گرسنگی شکمی و سلولی، برنامه‌ریزی داشته باشیم.
تدوین سند ملی تغذیه
مفید در ادامه صحبت‌هایش از تدوین سند ملی تغذیه در کشور خبر داد و افزود: پیگیریم تا با همکاری بخش‌های ذی‌ربط حوزه غذا، سند ملی ایمنی غذا را تدوین کنیم که خوشبختانه مراحل تدوین آن نهایی شده و مراحل تصویب آن را پیگیری می‌کنیم. در این سند سعی شده که زنجیره تولید مواد غذایی را از ابتدا یعنی مزرعه تا انتها که سفره است، پوشش دهد و نظارت‌هایی را که اکنون هم وجود دارد، هماهنگ کند تا این بخش‌ها بتوانند به صورت هماهنگ با یک فرماندهی واحد در جهت تامین مواد غذایی سالم و کافی برای مردم گام بردارد.
لشگر غذا، فرمانده واحد ندارد
وی با بیان اینکه تلاش می‌کنیم این سند سریعا تصویب و ابلاغ شود تا همه ارگان‌های مربوط به حوزه غذا اقداماتی را تحت یک مدیریت واحد انجام دهند، گفت: در حال حاضر لشکر حوزه غذا لشکری است که فرماندهی واحدی ندارند و بنابراین هر یک از آنها کار خودشان را انجام می‌دهند و ممکن است به صورت بخشی هم موفق باشند، اما برآیند کلی زمانی مثبت میشود که تحت نظارت و فرماندهی متمرکز کارشان کنترل شود تا خروجی مناسبی را داشته باشیم. هدف ما این است که زنجیره تولید مواد غذایی از مزرعه تا سفره را تحت نظارت درآورده که خروجی موثری داشته باشد. در دنیا حتی کشورهای پیشرفته که سیستم‌های پراکنده داشته‌اند هم به این نتییجه رسیده‌اند که اگر می‌خواهند موفق باشند، باید متمرکز شوند.
منبع: خبرگزاری ایسنا
گزارش خطا
ارسال به دوستان
نسخه چاپی
ذخیره عضویت در خبرنامه 
انتشار یافته: ۱۲
پربحث ترین عناوین
پرطرفدار ترین عناوین
لینک های مفید
تحقیقات حوزه تدبیر نمی شود . از مشاور ذهنی خارجی مثل فوتبال کمک بگیرد . اطلاع رسانی موثر وجود ندارد .